top of page

Eğitim Kurumu ve Stil Akımı Olmasının Ötesinde Bauhaus

20. yüzyılın başlarında bilimsel ve teknolojik gelişmeler ilerlemekte; her alanda yeni yaklaşımlar izlenmekteydi. Bunun yanında, 1. Dünya Savaşının yıkıcı etkileri ile yayılan sosyal kargaşa ve sonucunda kaybedilenlerin yeniden onarılması ihtiyacı ortadaydı.

Mimarlığın dünden bu güne sorduğu “Kim için mekân?” ve “İnşası nasıl mümkündür?” sorularının cevapları, yeni yönetim ve toplumsal düşüncelerle değişmekte; teknolojik gelişmeler ve endüstriyel üretimle yeniden şekillenmekteydi.

Mimarlıkta akılcılık hareketi, işte tüm bu ortam ve koşulların ürünüdür: Tümüyle fabrika mamulü yapı bileşenleri ile bina inşa edileceği savunulmakta; bunun da üretim ve sanatın bir araya gelmesi ile mümkün olacağı düşünülmekteydi.

Savaş sonrası yapı edindirme gereksinimi bütüncül yaklaşımla, yapıdan önce onları içeren planlamayı; bireyden önce toplumu düşünmeyi öncelikli tutmuştu. Mimarlık, kişiye hizmet etmenin ötesinde sosyal hayat ve sosyal düzeni kurgulayacak bir bilim olma yoluna girmişti.

Bu sene kuruluşunun 100. yılı olan Bauhaus, akılcılık hareketinin en önemli temsilcilerindendir. Eğitim kurumu ve stil akımı olmanın ötesinde öneme sahiptir.

Geleneksel Anlamda Sanat Okulu Anlayışının Dönüşümü

Savaş sonrasında Alman ordusundan terhis olan Mimar Walter Gropius, geleneksel sanat okulundan ve uygulamalı sanat okulundan yöneticilik için teklifleri alır. Ancak alışılmış bu okul sistemlerinin gelecek için yeterli olmadığına inanan Gropius, ‘yapı-ev’ anlamına gelen Bauhaus okulunu Almanya’nın Weimar bölgesinde kurar.

Kurumun temel ilkesi, sanatçıların zanaata dönmesi gerekliliği üzerinedir. Profesyonel sanat diye bir şey olmadığını ve sanatçının yüceltilmiş bir zanaatkâr olduğunu söylemekte; zanaat temelinin her sanatçı için elzem olduğunu savunmaktadır. Akademide taş, ahşap, metal, kil, cam, tekstil ve renk derslerinin yanı sıra; gözlem, betimleme ve kompozisyon eğitimi de verilmektedir.

Bauhaus’un birincil amacı, ticaret ve endüstri ile sanat için ortak bir çalışma platformu yaratmaktır. Öğrencilerine işlevsel tasarımı öğütlemekte; öğrencilerini faydalı ürün üretimine yönlendirmektedir.

1919 Yılında eğitime başlayan Alman sanat okulu Bauhaus, faaliyet gösterdiği 14 yıl boyunca üç kez şehir değiştirmeye zorlanmış, yenilikçi düşünceleri yüzünden sürekli yıpratılmış ve en sonunda 1933 yılında resmen kapatılmıştır. Ancak 20. yüzyıl sanat ve tasarım anlayışını dünya çapında bu denli etkilemiş başka bir kurum yoktur.


Yüzüncü Yaşında İlham Veren Bauhaus Öğretisi

İkinci Dünya Savaşı sırasında, Nazi baskısı ile ülkeyi terk eden veya sürgün edilen Bauhaus üyelerinin büyük bir kısmı Amerika’daki üniversitelere geçiş yapmış, bu sayede öğretilerini sürdürmeye devam ettirmişlerdir. Bir kısmı Chicago’da Yeni Bauhaus isimli okulda bir araya gelmiştir. Bugün okul, Illinois Tasarım Enstitüsü (IIT) adıyla eğitimine devam etmektedir. Walter Gropius ve Mies Van Der Rohe bu okuldaki isimlerdendir. Okulun eğitim programı, dünya genelinde birçok tasarım fakültesi için referans olmuştur.

Almanya ile modernleşme üzerine ilişki kuran Türkiye’de de, Cumhuriyet ile sanayileşme atılımında, sanata yönelik kültür ve eğitim politikalarının yapılandırılmasında Bauhaus düşüncesinin katkısı önemlidir. Örneğin, Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Bauhaus düşüncesinin Türkiye’deki yansıması olarak kurulmuştur. Ayrıca Köy Enstitülerinin eğitim felsefesinde de benzer bir yaklaşım olduğu söylenebilir.


https://www.gazetediplomasi.com/egitim-kurumu-ve-stil-akimi-olmasinin-otesinde-bauhaus/ #bauhaus #sanattarihi #akılcılıkhareketi #gazetediplomasi #tasarımofisi #waltergropius

Kaynakça; İzmler Mimarlığı Anlamak, Jeremy Melvin Modern Sanat ve Tipografi, Emre Becer Modernleşmenin Tasarımı, Esra Aliçavuşoğlu ve Ali Artun Mimarlık Dergisi: MİMARLIK TARİHİ, Bauhaus’un 90. Yılında, Jale Erzen Mimarlık Dergisi: “Avrupa’nın En Büyük Kenti”ne Weimar’dan Bakmak: “Kamusal İstanbul” Konferansı Üzerine İzlenimler, Kıvanç Kılınç Wannart: Endüstrinin Hizmetindeki Sanat Bauhaus Akımı, Wannart Yazarı Utku

17 görüntüleme0 yorum

Σχόλια


Ο σχολιασμός έχει απενεργοποιηθεί.

© by Tasarım Ofisi | Esin Uçkun

bottom of page