başlık.title. Evka 3 Metro İstasyonu ve Çevresi Düzenlemesi
tarih.date. 2016
şehir.city. Bornova İzmir
ekip.team. Esin Uçkun
Serap Topçu (İnşaat Mühendisi) Cemgil Demirtaş (İnşaat Mühendisi)
golf klübünden beton yığınına.
Proje arazisi İzmir’in Bornova ilçesinin Erzene Mahallesi sınırlarındadır. 1800 lü yıllara kadar küçük bir yerleşim olan bölge, bu tarihlerde İzmir’in merkezine kıyasla daha serin ve ferah olduğundan Levanten ailelerce tercih edilmiştir. Günümüz Bornova'nın önemi bu tarihe dayanmaktadır.
Bugün şehir içi ulaşım için önemli bir aktarma merkezi olan bölge eski Bornova’nın kent sınırına tekabül etmektedir. Geçtiğimiz yüzyılda golf kulübünün parkuruna dahil olan alan, bugün yüzlerce insanın sadece geçiş mekanı olarak kullandığı zevksiz bir beton yığınına dönüşmüştür.
hızlıca geçilmesi gereken ye
Çevresindeki siteler, üniversite kampüsü ve lojmanlarının güvenlikli duvarları içinde kalan insan hareketi ve sosyal hayat burada görülmemekte, en kısa sürede geçilmesi gereken, motorlu taşıt olmaksızın ulaşılması güç bir yer gibi hissedilmektedir.
Bölgedeki yaya hareketi otobüs, tren, minibüs veya özel araba ile gelen insanların, birinden diğerine aktarması ile sınırlı kalmaktadır. İçe dönük bu yapı mevcut haliyle sosyal merkez olmak yolunda engel teşkil etmektedir.
Proje alanının bir yanı dere ve şehirler arası yol ile, bir yanı yer altında tren yolu ile,
diğer cepheleri ise güvenlik duvarları ile sınırlanmıştır. Bahsedilen içe dönüklük bu keskin fiziksel sınırlarla da ilgilidir.
proje alanı sınırları.
Proje alanının bir yanı dere ve şehirler arası yol ile, bir yanı yer altında tren yolu ile, diğer cepheleri ise güvenlik duvarları ile sınırlanmıştı. Bahsedilen içe dönüklük bu keskin fiziksel sınırlarla da ilgilidir.
Mevut durumda otoparki otobüs durağı ve metro durağı olarak kullanılan alanda trafik problemleri de görülmektedir. Otobüs durakları dar ve uzun bir yoldan duraklarına ulaşmakta ve yol üzerinde park edilmesine bağlı olarak aksamaktadır. Metrodan inen yolcular otobüs hareketlerini bulundukları yerden görebilmekte, otobüsü yakalamaya çalışmaları sırasında kazalara sebep olmaktadır.Otobüsler okul çıkışının hemen önünden geçmekte, okul giriş ve çıkış saaatlerinde sıkıntı yaşanmaktadır. Otobüsler için izlenen tüm bu trafik problemleri, otobüs duraklarının yerinin doğruluğunu sorgulamamıza sebep olmuştur.
geçiş mekanından kent meydanına.
Sadece geçiş için kullanılan bu alanda, vakit geçirilmesine de imkan sağlamayı, burayı aktarılacak bir noktadan çok ulaşılacak bir hedef haline de getirmeyi, kent parkı olmasını, aynı zamanda halk eğitim merkezi olarak görev yapmasını hedefleyen proje yarışmasının programına da dayanarak alanda işlev dağılımı yaptık.
Yapılaşma alanı programa bağlı olarak olabildiğince küçük tutulmak istenmişse de ihtiyaçlara cevap verebilmek için belli bir oranda kalmıştır. Bu sebeple Peyzaja dahil edilmesi uygun bulunmuş, iklimsel faktörler de göz önünde bulundurularak yapının üst örtüsünün yeşil alana dahil edilmesine karar verilmiştir.
Alana otoyol ile giriş iki kanaldan mümkündür. Otobüs ve araç trafiğinin birbirinden ayrılması gerekmektedir. Bu sebeple arazinin yanından geçen anayol, mevcut durumda olduğu gibi, otobüs çıkışı için, ara sokak ise üst yola bağlantısı sağlanarak otopark girişi için kullanılmalıdır.
Dere ve site duvarı arasındaki dar yol ve üst yola bağlanmayan sokak bu bölgede yaşayan insanlarca aktarma istasyonuna gelmek için en sık kullanılan yollar. Bunun yanında yaya otobüs tren arası, otobüs özel araç arası, özel araç tren arası yolları kullanmakta, alandaki mevcut akışı bu aktarma eyleminde görmekteyiz. Kent parkı ve kültür merkezi haline gelmesi beklenen alandaki hareket civarda yaşayan insanların belleğindekine bağlı kalınarak kurgulanmış, buna yapıya ulaşım aksları eklenmiştir.
Fotoğrafta sağda görünen ağaçlar Ege Üniversitesi lojmanlarına ait güvenlik duvarı ile çevrili bölgede bulunmaktadır. Yayanın bu yeşil alanla ancak görsel iletişimi vardır. Fotoğrafta gördüğümüz çocuklu anne kaldırımı işgal eden araçlar sebebiyle araç yolundan yürümektedir.
Arkada görünen ağaçlı bölge, proje arazisinin yanındaki okuldur. Buradan çıkan bir ilk okul öğrencisini otobüs yonundan geçip otopark içerisinden aktarma istasyonuna yürürken görüyoruz.
Dere ve site duvarı arasındaki dar yol bu bölgede yaşayan insanlarca aktarma istasyonuna gelmek için en sık kullanılan yol. Fotoğrafta mevcut akışı bu aktarma eyleminde görmekteyiz. Sağ tarafta çit ile çevrili dere bulunmaktadır.
Bir ilk okul öğrencisini otopark içerisinden aktarma istasyonuna yürürken. Sadece görsel işlevi olan çimenler de sağda görünmektedir.
oluşum şeması.
Yapılaşma alanına karar verildikten sonra yapının üst örtüsünün yeşil alana dahil edilmesi kararı alınmıştır. Eğimli yüzey üzerinden yapı üzerindeki yeşil alana ulaşılmaktadır.
Yapı, halk eğitim merkezi ve kültür merkezi bölümleri olmak üzere iki ayrı işlevde, beş ayrı bölümde çözümlenmektedir.tüm bu bölümlerin arasında açık koridorlarla dolaşım sağlanmakta alan içinde görsel iletişim devamlı kılınmaktadır. Yapının orta avlusunda 1 ana giriş bulunmakta, hal eğitim merkezi ve kültür merkezi bölümlerinin ayrıca girişleri bulunmaktadır. Dere ile yapı arasında kalan bölgede yürüyüş hareketi devam etmektedir. yapının arka cephesi İzmir’in bir oto yol girişi olan Manisa yoluna bakmakta, bu anlamda temsil görevi üstlenmekte bunun yanında hava kirliliği ve gürültüden izole edilmesi sağlanmalıdır. Bu sebeple üst iki katta cephede devam eden kabuk çapraz çelik taşıyıcılarla yere bağlanmaktadır. Kabuğa tırmanan kolda teraslama yapılmış, amfitiyatro düzeni oluşturulmuştur. Bu hem bekleme sırasında kullanılabilecek bir alan hem de oditoryum olarak kullanılabilir.
Yapıdaki tüm mekanlarda verilen programdaki metre karelere bağlı kalınmıştır.
Taşıyıcı sistemi bu projede beş ayrı yapıda ele alındı. Sistem farklılıkları ve boyutları yüzünden yapıları; atölyeler, dans - medyatek, konser salonu, sahne arkası ve çok amaçlı salon olarak beş bölüme ayırdık. Üst kabuk ise tamamen farklı bir çelik yapı sisteminde çözümlendi. Yapıların farklı boyutlarına bakarak betonarme ve çelik sistem olarak iki ana yapı anabilim dalında analiz ettik.
Atölyeler ve sahne arkası yapıları betonarme sistem ile geçildi. Açıklıklar çok fazla olmadığından betonarme yapı analizi tercihimiz oldu. Konser salonu, dans- medyatek, çok amaçlı salon ve üst çatı sistemi gibi geniş açıklıkta taşıyıcı kolonların kullanılmadığı alanlarda çelik sistem ve betonarme ankrajlı yapı sistemi uygulandı. Ön gerilmeli(prefabrik) betonarme yapılar yerine daha inovatif çelik endüstrisiyle daha yeni ve modern bir inşaat sistemi tercih edildi.
